Günlük İzler Yazılar

Türkiye’de Gülistan İsimli Kaç Kişi Var? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, bazen en sıradan soruların, insan davranışlarını ve toplumun yapısını anlamamıza nasıl yardımcı olabileceğini merak ederim. Bugün, Türkiye’de Gülistan isimli kaç kişi olduğunu sormak, aslında çok derin bir anlam taşıyan bir soru gibi görünüyor. Çünkü isimler, bir bireyin kimliğini inşa etmede önemli bir rol oynar ve bir toplumdaki isimlerin yaygınlığı, kültürel normları, toplumsal değerleri ve bireylerin kendilerini nasıl ifade ettiklerini gösterir. Peki, Türkiye’de Gülistan isimli kaç kişi var? Bu basit gibi görünen soru, bir yandan da toplumsal yapıları ve psikolojik yönelimleri incelemek için bir fırsat sunuyor. Bilişsel Psikoloji:…

Kamıç Ne Demek? Kelimelerin Ötesinde Bir Kavramın Küresel ve Yerel İzleri Kelimeler bazen sadece tanım değildir; tarih, kültür, kimlik ve hafızayı taşırlar. “Kamıç” da tam olarak böyle bir kelime. Yüzeyde basit bir anlamı varmış gibi görünür ama derinlere indikçe, toplumların düşünme biçimlerini, geleneklerini ve değerlerini açığa çıkarır. Eğer kelimelerin ardındaki hikâyeleri merak edenlerdenseniz, “kamıç” sizi düşündürecek bir kelime. “Kamıç”, yalnızca bir nesne ya da araç değil; güç, otorite, disiplin, hatta kimlik göstergesi olarak tarih boyunca farklı toplumlarda farklı anlamlar yüklenmiş bir kavramdır. Bu yazıda, “kamıç”ın anlamını sadece sözlükte aramayacağız; onun tarihsel bağlamını, kültürel anlam katmanlarını ve küresel-yersel karşılıklarını birlikte inceleyeceğiz.…

Kampanya Yapmak Ne Demek? Duyarlılıkla Başlayan, Değişime Dönüşen Bir Yolculuk Bir kampanyanın kalbinde sadece sloganlar değil, insan hikâyeleri vardır. Bu yazıyı yazarken ekranın karşısında tek bir hedefim var: birlikte düşünmek. Çünkü “kampanya yapmak” aslında hepimizin sesini bir araya getirme biçimi. Kimi zaman bir sosyal adalet çağrısıdır, kimi zaman bir dayanışma eli. Ama her durumda bir harekettir — duygudan başlar, eylemle büyür. Kampanya Yapmak: Basit Bir Faaliyet Değil, Kapsayıcı Bir Eylem Kampanya yapmak, en yalın tanımıyla bir hedefe ulaşmak için planlı, organize ve kolektif bir çaba göstermektir. Ancak bu tanımın ötesinde, kampanya bir sosyal yankı mekanizmasıdır. Bir markanın ürün tanıtımıyla, bir…

Psikolojide Örüntü Ne Demek? Kavramın Kökeni, Güncel Tartışmalar ve Günlük Hayattaki Yansımaları Psikolojide örüntü, zihnin birbiriyle ilişkili uyaranlar arasında düzen, tekrar ve yapı bulma eğilimini ifade eder. Duyularımızdan akan ham veriyi, anlamlı bir bütün olarak örgütleriz; bu örgütlenmiş bütün, yani örüntü, algının temel birimlerinden biridir. Bir melodiyi “melodi” yapan notaların sırası, bir yüzü “tanıdık” kılan çizgilerin düzeni, bir davranışı “alışkanlık” yapan tekrar sıklığı… Hepsi örüntü kavramının farklı yüzleridir. Örüntünün Tarihsel Arka Planı: Gestalt’tan Bilişe Modern psikolojide örüntü fikrinin izleri Gestalt psikolojisine kadar uzanır. Gestalt yaklaşımı, algının sadece parçaların toplamından ibaret olmadığını, zihnin örgütleyici ilkelerle (yakınlık, benzerlik, iyi süreklilik vb.) bütünsel…

Karakış Ayı Hangi Aydır? Felsefi Bir Düşünce Yolculuğu Bir Filozofun Bakışıyla Başlamak Bir filozofun gözünde mevsimler sadece doğa olayları değildir; her biri insan ruhunun, bilincinin ve varoluşunun bir metaforudur. Karakış dediğimizde, aklımıza sadece soğuk günler, karla kaplı yollar ya da donmuş göller gelmez. Aslında karakış, insanın içsel karanlığıyla yüzleştiği bir zamandır. Bu yüzden, “Karakış ayı hangi aydır?” sorusu sadece meteorolojik bir merak değil; aynı zamanda felsefi bir sorgulama davetidir. Kimi için karakış Ocak’tır, kimi için Şubat. Ama hakikatte karakış, bir takvimde değil, insanın içinde başlar. Çünkü her soğuk mevsim, aslında bir içsel dönüşüm mevsimidir. Epistemolojik Açıdan Karakış: Bilginin Sınırında Soğuk…

Güllaç Türk Tatlısı Mı? Edebiyat Perspektifinden Bir Çözümleme Kelimenin Gücü ve Anlatının Dönüştürücü Etkisi: Bir Edebiyatçının Girişi Edebiyat, kelimelerin gücünü ve anlatıların dönüştürücü etkisini bir araya getirerek, dünyayı algılama biçimimizi değiştirir. Kelimeler, yalnızca sesler ve harfler değildir; her bir kelime, bir anlamın peşinden sürükler bizi ve bizleri farklı anlam dünyalarına taşır. Tıpkı bir hikayenin başındaki ilk cümlenin, bir romanın kaderini belirlemesi gibi, bir tatlının adı, kökeni ve içerdiği kültürel öğeler de aynı şekilde toplumsal ve kültürel anlamlar taşıyabilir. Bu yazıda, “Güllaç” adının ardındaki derin anlamları ve Türk mutfağındaki yerini edebi bir bakış açısıyla çözümlemeyi amaçlıyorum. Güllaç, Türk mutfağının en zarif…

Gözlem Evi’nin Diğer Adı: İktidarın Gözü ve Toplumun Aynası Bir siyaset bilimci olarak her sabah aynı soruyla uyanırım: Kimin gözüyle dünyayı görüyoruz? Bu soru, yalnızca bir epistemolojik arayış değil, aynı zamanda iktidarın ve toplumsal düzenin görünmez ağlarını çözme girişimidir. Gözlem evi — kelime anlamıyla gökyüzünü inceleyen bir yer olsa da — siyaset bilimi açısından çok daha derin bir metaforu temsil eder. Gözlem evi, aynı zamanda panoptikondur: Foucault’nun iktidar analizinde yer alan, görülen ama göremeyenlerin dünyasıdır. Yani gözlem evi aslında denetim evi, iktidarın gözü ve toplumun aynasıdır. Gözlem, İktidar ve Kurumsal Gözetim Modern devlet, tıpkı bir astronom gibi, toplumun davranışlarını gözlemler;…

Fenerbahçe Spor Toto Tribünü Neresi? Sarı Lacivert Tutkunlarının Buluşma Noktası Fenerbahçe denildiğinde akla sadece bir futbol kulübü değil, nesiller boyu süren bir sevda, bir aile mirası gelir. Kadıköy’deki Ülker Stadyumu, bu sevdanın en gür şekilde haykırıldığı kutsal bir mabet gibidir. Ve bu mabedin en coşkulu, en renkli, en heyecanlı yerlerinden biri de hiç şüphesiz Spor Toto Tribünüdür. Peki, bu tribün tam olarak neresi? Kimler oturur, nasıl bir atmosfer vardır? Gelin birlikte hem verilerle hem de taraftar hikâyeleriyle bu özel yeri yakından tanıyalım. — Ülker Stadyumu’nun Kalbinde Bir Nokta: Spor Toto Tribünü Tribünün Konumu ve Özellikleri Fenerbahçe’nin evi olan Ülker Stadyumu…

Göz Bebeği Nedir TDK? Antropolojik Bir Yolculuk Bir Antropoloğun Daveti: Kültürlerin Işığında Göz Bebeği Bir antropolog olarak insanın bakışında gizlenen anlamları keşfetmeye çıktığımda, “göz bebeği” kavramı beni her defasında büyüler. Çünkü bir gözün merkezinde, karanlık bir dairenin içinde insanlık tarihi, duygular, ilişkiler ve kimliklerin derin izleri saklıdır. Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre göz bebeği “gözün ortasındaki küçük, yuvarlak, siyah nokta” olarak tanımlanır. Ancak antropolojik açıdan bakıldığında, bu tanım yalnızca fiziksel bir açıklamadan ibaret değildir. Göz bebeği, kültürlerin aynasında bir “benlik” yansıması, bir “ruh kapısı” olarak da okunur. TDK’nın Tanımıyla Başlayan Anlamın Evrimi TDK’nın sade tanımı aslında kültürlerarası anlam zenginliğinin kapısını…

Askeri Kantin Ne Demek? Çay, Strateji ve Empatiyle Dolu Bir Evrenin Kapıları Hayat bazen öyle ciddi meselelerle doludur ki, küçük detaylar yüzümüzü güldürmeye yetmez. Ama iş “askeri kantin” konusuna geldiğinde işler değişir. Çünkü burası, askerlerin bir yandan vatanı savunurken bir yandan da çay-simit ikilisinin derin felsefesini düşündüğü kutsal mekândır. Eğer siz de “Askeri kantin ne demek yahu?” diye merak ediyorsanız, kemerlerinizi bağlayın. Bu yazıda disiplin, strateji ve empatiyle harmanlanmış, bol kahkahalı bir yolculuğa çıkıyoruz. — Askeri Kantin Nedir? “Çay İçmeden Görev Yok” Diyenlerin Mabedi Askeri kantin, en basit tabirle askerlerin günlük ihtiyaçlarını karşıladığı küçük ama etkisi büyük bir markettir. Burada…